Lời mở đầu

Các mẩu chuyện ở đây là một trong nhiều những chuyện lẻ tẻ trong vài năm làm tư vấn (Presales) tại TVS, được kể ra chỉ nhằm mục đích giải trí (dĩ nhiên cũng để khỏi bị trừ ½ tháng lương), nếu chẳng may bạn đọc thấy mình có vẻ giống nhân vật, thì đúng là bạn… sai bét!

Giải cứu binh nhì Ryan

Bối cảnh: Mình làm tư vấn cho một hệ thống ở đơn vị lớn, dĩ nhiên khi tư vấn thì trách nhiệm của tư vấn phải chém càng ác càng tốt, bao nhiêu chức năng, đặc tính tốt đẹp đều có đầy đủ để làm sao chủ đầu tư đọc xong vừa khóc vừa ký phê duyệt là coi như pass. Câu chuyện dưới đây xảy ra sau khi công ty trúng thầu và đang trong giai đoạn nghiệm thu sản phẩm.

Một ngày đẹp trời, Leader dự án chạy qua phòng hỗ trợ kinh doanh khóc lóc:

–          Hồi trước anh viết giải pháp tư vấn cho hệ thống X của đơn vị Y à?

–          Ừ, sao cu?

–          Anh chém ác quá giờ làm hại em, bên khách hàng họ đòi viết hồ sơ hoàn công cho hệ thống (hồ sơ hoàn công nôm na là hồ sơ đặc tả thiết kế đúng theo hệ thống thực mà người bán – TVS – đã cung cấp cho khách hàng.)

–          Viết thì viết chứ sợ gì mày?

–          Vấn đề là hồ sơ tư vấn phần mềm anh viết một đằng, còn sản phẩm tụi em lại làm một nẻo vì khách hàng yêu cầu sửa nhiều lắm, mà hồ sơ hoàn công yêu cầu phải khớp đúng với hồ sơ tư vấn, không đúng là giải trình, mà giải trình không hợp lý là cắt tiền. Kiểu này tụi em chết chắc…

–          Bình tĩnh mày, sáng mai dẫn anh lên khách hàng anh xử lý cho.

Hôm sau hai anh em kéo nhau qua văn phòng Y. Leader dẫn mình đến bàn một em gái nhìn cũng tạm được. Chào hỏi giới thiệu xong mình nhỏ nhẹ:

–          Nghe nói là đơn vị mình đang yêu cầu nhóm dự án X làm hồ sơ hoàn công hả em?

–          Đúng rồi anh, theo quy định điều AAA của nghị định BBB thì phải có hồ sơ bản vẽ hoàn công của sản phẩm để ….

–          Đúng rồi em, nhưng em chưa đọc kỹ, chỗ này họ quy định là hồ sơ bản vẽ hoàn công chỉ áp dụng cho xây lắp, lắp đặt thiết bị hạ tầng, còn sản phẩm của bên anh nó là phần mềm chứ có phải thiết bị đâu em, mà bên anh cũng chỉ cung cấp mỗi phần mềm, không có tí thiết bị phần cứng nào hết…

Em kia ngớ ra một lúc, lại thắc mắc tiếp:

–          Ừ nhỉ? Nhưng cơ quan em vừa nghiệm thu một dự án phần mềm, họ cũng làm hồ sơ bản vẽ hoàn công mà?

–          Đâu cho anh xem? (Em kia tìm thì đúng là có hồ sơ đó thật, tình hình có vẻ hơi nguy nhưng cũng không sao.) À, đúng rồi, ở đây là họ cung cấp phần mềm thương mại, mà theo quy định trong văn bản BBB thì phần mềm thương mại nó lại thuộc vào nhóm lắp đặt thiết bị (?), còn sản phẩm của công ty anh là sản phẩm phát triển mới, nên không cần phải làm hồ sơ hoàn công.

Em kia có vẻ lăn tăn, trán nhăn tít, mình nhỏ nhẹ cho thêm tí “gió” nữa:

–          Nếu em cứ muốn làm hồ sơ thì tụi anh làm được ngay, nhưng ngại sau này bên cơ quan thẩm tra họ thấy sai quy định, bắt gỡ rồi phải làm lại, giải trình lôi thôi thì sợ phiền bên em.

Em kia coi như thua, cầm hồ sơ chạy sang một anh ngồi trong phòng, rì rầm trao đổi một lát rồi chạy về:

–          Thôi được anh ạ, để em xem kỹ lại rồi có gì mai em báo anh nhé.

Hai anh em cắp đít về, hôm sau thấy thư ký báo lại “Chủ đầu tư không yêu cầu làm hồ sơ bản vẽ hoàn công nữa”. Hai thằng bắt tay nhau cười toe toét.

Làm hài lòng khách hàng đôi lúc cũng cần hại luôn đồng nghiệp

Bối cảnh: Cũng là một dự án đang trong giai đoạn nghiệm thu ở một đơn vị lớn. Chuyện là khi viết hồ sơ đáp ứng thầu, mình lỡ tay viết hay quá, khiến chủ đầu tư làm hợp đồng, họ bê luôn phần giải pháp đáp ứng mình viết vào làm yêu cầu chức năng sản phẩm (thông thường thì phần yêu cầu sản phẩm trong hợp đồng do chủ đầu tư dựng trước và mô tả trong yêu cầu của hồ sơ mời thầu). Đến lúc nghiệm thu mới phát hiện ra một số mô tả yêu cầu trong hợp đồng không thấy trong hệ thống cung cấp, hoặc khách hàng không hiểu tính năng đó là cái gì? (Đã nói là giải pháp mình viết nó cao siêu vậy đó!) Vậy là có một buổi họp giải trình giữa TVS với chủ đầu tư và nhóm dự án. Dĩ nhiên mình là người lãnh đạn “trả lời thắc mắc bạn nghe đài”, kèm một tên Sales và một đám technical support…

Khách hàng: Cái mô tả tính năng này trong hợp đồng là ý làm sao???

Mình: À, ý của cái tính năng này là…, cái này đã có trong hệ thống bên em cung cấp rồi đó chị.

Khách hàng: À ra vậy, chị đọc mãi không hiểu nó là cái gì. Mà công ty em viết giải pháp hồ sơ thầu kiểu gì thấy nhiều chỗ đọc khó hiểu quá, người viết có ở đây không cho chị gặp chút?

Mình và thằng Sales nhìn nhau cố nín cười.

Mình: Em cũng không biết ai viết, em vừa mới vào công ty.

Sales: À, anh đó nghỉ việc rồi chị, xong gói thầu này là ổng nghỉ luôn.

Khách hàng: May mà nghỉ rồi chứ viết kiểu này dễ bị kỷ luật quá, làm ảnh hưởng đến người khác!

Sales (vừa nhìn mình vừa nói): Vâng, viết như thế này dễ bị đuổi việc luôn không chừng, mà có thể ổng cũng biết nên tự xin nghỉ luôn.

Câu chuyện sau đó rồi cũng giải quyết ổn thỏa. Sau buổi họp giải trình khách hàng và nhóm dự án cũng thống nhất được các hạng mục cần làm rõ và bổ sung, chỉ còn lại món nợ giữa mình với thằng Sales vẫn chưa được giải quyết.

Tư vấn đôi lúc cũng phải “cứng” (cong mềm như Trường Chinh là hỏng.)

Bối cảnh: Một dự án đang trong giai đoạn tư vấn, phạm vi khá lớn, liên quan nhiều đơn vị, dẫn đến chuyện báo cáo giải pháp của tư vấn phải gửi xin ý kiến của tất cả các đơn vị liên quan và mình thì theo sát các ý kiến góp ý để cập nhật báo cáo liên tục. Một ngày đẹp trời điện thoại đổ chuông…

–          Alo, dạ có phải anh X đó không? Em là Y ở đơn vị Z mà, em muốn xin ý kiến anh về hệ thống anh đang tư vấn cho bên em.

–          À vâng chào em, có gì không em ?

Mình nhớ ra em này, mấy lần họp bên khách hàng em ấy toàn đưa mấy ý kiến xương xẩu làm mình ngớ hết cả người, tự nhiên hôm nay em ấy gọi nghe ngọt lịm cứ như em ấy vừa phát hiện ra mình là người đẹp trai nhất công ty.

–          Dạ em muốn góp ý về tính năng … có được không anh? (Chết dở, bắt bổ sung tính năng này vào giải pháp thì mình chết dở)

–          À,  tính năng này nó có rồi em à, với lại nó không thuộc nghiệp vụ của em, nó là của… System Admin (cứ chức năng nào thuộc về role này thì kiểu gì nó cũng phức tạp)

–          Vậy em có nên đưa cái này vào ý kiến góp ý không anh?

–          Không, đừng đưa vào, anh giải thích rồi còn gì nữa, đưa vào không đúng là anh giải trình bỏ đi đấy.

–          Vậy thôi, thế còn ý kiến chức năng cho …. thì sao anh? Có góp ý được không?

–          (Cái này dễ). Được em, ý kiến này hay đó, em đưa vào đi để anh cập nhật thêm trong giải pháp!

–          Vâng, cám ơn anh.

–          No problem, có gì thắc mắc cứ alo anh nhé..

Phải chi khách hàng nào cũng như em thì đời đẹp biết bao nhiêu.

Nguyễn Thanh Nhựt – TVS